Các doanh nghiệp mới thành lập thường loay hoay trước các quy định về thuế và ưu đãi thuế. Bên cạnh nghĩa vụ thực hiện các loại thuế cơ bản như: thuế môn bài, thuế thu nhập thì thuế giá trị gia tăng cũng là một loại thế rất cơ bản và quen thuộc đối với doanh nghiệp.

Theo quy định mới nhất của pháp luật về thuế giá trị gia tăng, các đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng theo luật thuế Giá trị gia tăng và Thông tư 219/2013/TT-BTC, được cập nhật, sửa đổi, bổ sung theo Thông tư 26/2015/TT-BTC và Thông tư 130/2016/TT – BTC gồm các lĩnh vực kinh doanh, sản xuất sau:

• Sản phẩm trồng trọt (bao gồm cả sản phẩm rừng trồng), chăn nuôi thủy sản, hải sản nuôi trồng, đánh bắt chưa chế biến thành sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường của các tổ chức, tự sản xuất, đánh bắt và bán ra và ở khâu nhập khẩu.
• Sản phẩm là giống vật nuôi, giống cây trồng, bao gồm trứng giống, con giống, cây giống, hạt giống, cành giống, củ giống, phôi, vật liệu di truyền ở các khâu nuôi trồng, nhập khẩu và kinh doanh thương mại.
• Tưới, tiêu nước: cày, bừa đất; nạo vét kênh, mương nội đồng phục vụ sản xuất nông nghiệp; dịch vụ thu hoạch sản phẩm nông nghiệp.
• Phân bón là cá loại phân hữu cơ và phân vô cơ như: phân lân, phân đạm hỗn hợp, phốt phát, bồ tạt, phân vi sinh và các loại phân bón khác.
• Thức ăn cho gia súc, gia cầm, thủy sản và thức ăn cho vật nuôi khác.
• Tàu đánh bắt cá xa bờ là tàu có công suất máy chính từ 90CV trở lên làm nghề khai thác hải sản hoặc dịch vụ hậu cần phục vụ khai thác hải sản, máy móc, thiết bị chuyên dùng phục vụ khai thác, bảo quản sản phẩm cho tàu cá có tổng công suất máy chính từ 90CV trở lên làm nghề khai thác hải sản hoặc dịch vụ hậu cần phục vụ khai thác hải sản;
• Máy móc, thiết bị chuyên dùng phục vụ cho sản xuất công nghiệp.
• Sản phẩm muối được sản xuất từ nước biển, muối mỏ tự nhiên, muối tinh, muối i-ốt mà thành phần chính là NaCl.
• Nhà thuộc sở hữu của Nhà nước do Nhà nước bản cho người đang thuê.
• Chuyển quyền sử dụng đất.
• Bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm sức khỏe, bảo hiểm người học, các dịch vụ bảo hiểm khác liên quan đến con người…
• Các dịch vụ tài chính, ngân hàng , kinh doanh chứng khoán.
• Dịch vụ y tế, dịch vụ thú y.
• Dịch vụ bưu chính, viễn thông công ích và internet phổ cập theo chương trình của Chính phủ, dịch vụ bưu chính, viễn thong từ nước ngoài vào Việt Nam.
• Dịch vụ duy trì vườn thú, vườn hoa, công viên cây xanh, đường phố, chiếu sáng công cộng, dịch vụ tang lễ.
• Duy tu, sửa chữa xây dựng.
• Dạy học, dạy nghề theo quy định của phap luật gồm cả dạy ngoại ngữ, tin học, dạy múa, hội họa nhạc kịch, thể thao văn hóa nghệ thuật, chuyên môn nghề nghiệp.
• Phát sóng truyền thanh, truyền hình bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước.
• Xuất bản, nhập khẩu, phát hành báo, tạp chí, tin bản chuyên ngành, sách chính trị, sách giáo khoa, giáo trình, sách văn bản pháp luật…
• Vận chuyển hành khách công cộng bằng xe buýt, xe điện bao gồm cả tầu điện.
• Hàng hóa thuộc loại trong nước chưa sản xuất được nhập khẩu trong các trường hợp sau: Máy móc, thiết bị, phụ tùng, vật tư nhập khẩu để sử dụng trực tiếp cho hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ; máy móc thiết bị phụ tùng thay thế, phương tiện vận tài chuyên dùng và vật tư cần nhập khẩu để tiến hành hoạt động tìm kiếm, thăm dò, phát triển mỏ dầu, khí đốt; tàu bay (bao gồm cả động cơ tàu bay), dàn khoan, tàu thủy thuộc loại trong nước chưa sản xuất được nhập khẩu để tạo tài sản cố định của doanh nghiệp hoặc thuê của nước ngoài để sử dụng cho sản xuất kinh doanh, cho thuê, cho thuê lại.
• Hàng nhập khẩu và hàng hóa, dịch vụ bán cho các tổ chức, các cá nhân để viện trợ nhân đạo, viện trợ không hoàn lại.
• Hàng hóa chuyển khẩu, quá cảnh qua lãnh thổ Việt Nam; hàng tạm nhập khẩu, tái xuất khẩu; hàng tạm xuất khẩu, tái nhập khẩu; nguyên liệu,vật tư nhập khẩu để sản xuất, gia công hàng hóa xuất khẩu theo hợp đồng sản xuất, gia công xuất khẩu ký kết với bên nước ngoài; hàng hóa, dịch vụ được mua, bán giữa nước ngoài với các khu phi thuế quan và giữa các khu phi thuế quan với nhau.
• Chuyển giao công nghệ theo quy định của Luật chuyển giao công nghệ; chuyển nhượng quyền sở hữu trí tuệ. Trường hợp hợp đồng chuyển giao công nghệ, chuyển nhượng quyền sở hữu trí tuệ có kèm theo chuyển giao máy móc, thiết bị thì đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng tính trên phần giá trị công nghệ, quyền sở hữu trí tuệ chuyển giao, chuyển nhượng; trường hợp không tách riêng được thì tính thuế GTGT được tính trên cả phần giá trị công nghệ, quyền sở hữu trí tuệ chuyển giao, chuyển nhượng cùng máy móc thiết bị.
• Phần mềm máy tính bao gồm sản phẩm phần mềm và dịch vụ phần mềm theo quy định của pháp luật.
• Vàng nhập khẩu dạng thỏi, miếng và các loại vàng chưa được chế tác thành sản phẩm mỹ nghệ, đồ trang sức hay sản phẩm khác.
• Sản phẩm xuất khẩu là tài nguyên khoáng sản khai thác chưa chế biến thành sản phẩm khác.
• Sản phẩm nhân tạo dùng để thay thế cho bộ phận cơ thể của người bệnh, bao gồm cả sản phẩm là bộ phận cấy ghép lâu dài trong cơ thể người, nạng, xe lăn và dụng cụ chuyên dùng khác dùng cho người tàn tật.
• Hàng hóa dịch vụ của hộ, cá nhân kinh doanh có mức doanh thu hàng năm từ một trăm triệu trở xuống.
• Các hàng hóa dịch vụ gồm: Hàng hóa bán miễn thuế ở các cửa hàng bán miễn thuế theo quy định của Thủ tướng Chính phủ, hàng dự trữ quốc gia do cơ quan dự trữ quốc gia do cơ quan dự trữ quốc gia bán ra.

Qua phần trình bày trên đây, có thể thấy doanh nghiệp được ưu đãi thuế giá trị gia tăng ở rất nhiều lĩnh vực. Việc nắm được các quy định về thuế giá trị gia tăng nói chung, các ưu đãi về thuế nói riêng doanh nghiệp sẽ biết rõ hơn về chính sách của Nhà nước khuyến khích doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực nào và thuộc diện không chịu thuế  giá trị gia tăng để có định hướng chiến lược trong sản xuất kinh doanh và mang lại lợi ích lớn cho nền kinh tế đất nước./.