Ngày 24/04/2018, Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đã ban hành Nghị quyết số 01/2018/NQ-HĐTP hướng dẫn áp dụng Điều 66 và Điều 106 của Bộ luật Hình sự về tha tù trước thời hạn có điều kiện. Nghị quyết này có hiệu lực kể từ ngày 09/06/2018.
Theo đó, Nghị quyết số 01/2018/NQ-HĐTP quy định một số điều kiện được tha tù trước thời hạn đối với người đang chấp hành án phạt tù về tội phạm nghiêm trọng, tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng cụ thể như sau:
- Đã được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù;
- Phạm tội lần đầu;
- Có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt thể hiện ở việc chấp hành tốt Nội quy trại giam, trại tạm giam, nhà tạm giữ; tích cực học tập, lao động, cải tạo và phải có đủ kỳ xếp loại chấp hành án phạt tù từ khá trở lên theo quy định của pháp luật về thi hành án hình sự;
- Có nơi cư trú rõ ràng;
- Đã chấp hành xong hình phạt bổ sung là hình phạt tiền, án phí và nghĩa vụ bồi thường thiệt hại;
- Đã chấp hành được ít nhất 1/2 mức phạt tù có thời hạn; ít nhất là 15 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân nhưng đã được giảm xuống tù có thời hạn;
- Khi xét tha tù trước thời hạn có điều kiện phải xem xét thận trọng, chặt chẽ để bảo đảm việc tha tù trước thời hạn có điều kiện không ảnh hưởng đến an ninh, trật tự an toàn xã hội, đặc biệt là đối với các trường hợp phạm tội về ma túy, tham nhũng, phạm tội có tổ chức, các đối tượng chủ mưu, cầm đầu, chỉ huy, ngoan cố, chống đối, côn đồ, tái phạm nguy hiểm.
Như vậy Nghị quyết số 01/2018/NQ-HĐTP đã cụ thể hóa các quy định của Bộ luật Hình sự, là cơ sở để các cơ quan quản lý nhà nước đưa ra các quyết định về tha tù trước thời hạn đảm bảo tính công khai, minh bạch. Đồng thời, Nghị quyết này cũng được đánh giá là động lực để những người đang chấp hành án phạt tù cải tạo tốt và sớm trở về, hòa nhập với cộng đồng.